خجالت حسی طبیعی است. هر کسی در شرایط اجتماعی جدید، کمی احساس خجالت و کم رویی دارد. طبیعی است که این حالت در کودکان بیشتر رخ بنماید، اما گاهی ممکن است خجالت کشیدن، شرایط کودک برای بهبود زندگی اجتماعی را تحت تأثیر قرار دهد. در چنین شرایطی، یادگیری کودک دچار اختلال می شود. حس اولیه خجالت، همگانی است و ممکن است از آن به عنوان یک راهکار برای کنار آمدن و رویارویی با شرایط جدید اجتماعی استفاده شود. خجالت ترکیبی از احساسات مختلف است؛ احساساتی مانند ترس و علاقه، تنش و آرامش و.... در هنگام خجالت، ضربان قلب و فشار خون فرد افزایش می یابد. کسی که رو در روی فرد خجالتی قرار دارد، این کم رویی را از برگرداندن نگاه و یا زل زدن به سمت پایین و کم حرفی و توداری او متوجه می شود. طرز صحبت کردن یک آدم خجالتی معمولا آرام، لرزان و مردد است. بچه های کوچک و کم رو دو الگوی رفتاری مشخص دارند؛ نگرانی و احتیاط و هم چنین عدم مشارکت در فعالیت های اجتماعی. این گونه کودکان معمولا بازی های فردی را ترجیح می دهند و کمتر علاقه ای به فعالیت های اجتماعی و دسته جمعی دارند. با این راهکار در حقیقت آن ها با نگرانی ها و استرس های خجالت کشیدن در جمع مقابله می کنند. بچه های کم رو و خجالتی، در برخی مراحل خاص زندگی آسیب پذیرترند. خجالت توأم با ترس در بین نوزادان نسبت به افراد غریبه و نا آشنا دیده می شود و خجالت و کم رویی توأم با احساس دستپاچگی به طور معمول در سنین 4 تا 5 سال بروز می کند.
در چه شرایطی بچه ها احساس خجالت می کنند؟
شرایط اجتماعی جدید و رویارویی با افراد غریبه دلیل اکثر خجالت ها و کم رویی هاست. بویژه اگر فرد خجالتی، فکر کند که مرکز توجه دیگران قرار گرفته است. یکی از دلایل خجالت کشیدن بچه ها ممکن است حس رقابت در مدرسه باشد. این حالت برای برخی بزرگسالان در محل کار نیز پیش می آید. در مورد کودکان، نقش والدین بسیار مهم است به طوری که متخصصان معتقدند والدینی که دائم به بچه ها یادآوری می کنند که دیگران چه فکری نسبت به آن ها می کنند یا به کودکان خود استقلال کمی می دهند، باعث ایجاد حس خجالت و کم رویی در بچه ها می شوند.
