امنیت کودکان در دنیای مجازی: اگر فرزندتان ساعت های متوالی پای رایانه می نشیند و با آدم های ناشناس چت یا سعی می کند صفحه مقابلش را از شما پنهان کند، زنگ خطر به صدا درآمده است و شما باید به عنوان والدین به وظیفه اصلی تان یعنی مراقبت از کودک بپردازید اما داد و قال و جمع کردن رایانه، اصلا راه حل خوبی نیست...
سال های طولانی است که حضور کودکان در دنیای مجازی، به یکی از دغدغه های مهم والدین تبدیل شده است و جامعه شناسان و روان شناسان دست به کار شده اند تا راه چاره ای پیدا و این مشکل را به نفع والدین برطرف کنند و در همین حال به کودکان نیز فرصت دهند تا از این اتفاق تازه استفاده کنند. با وجود این، مشکلی در ایران وجود دارد که خارج از ایران کمتر پیدا می شود و آن، کاربلد بودن بچه ها بیشتر از خانواده هایشان است. در ایران یک کودک 5 ساله راحت تر پای رایانه می نشیند و به سوراخ سنبه های آن سرک می کشد، تا پدر و مادر سی و چند ساله اش. تجربه ثابت کرده، هر چقدر نابلدی پدر و مادر در استفاده از اینترنت بیشتر باشد، احتمال به خطر افتادن کودک یا نوجوان شان بیشتر است. این تجربه، بیشتر از آن که از روی آمار دقیق و قطعی بیاید، از روی نگاه به دوروبر و شنیده هاست و صدالبته پرونده هایی که اداره نظارت بر فضای سایبری از آن ها صحبت می کند. با این توضیحات اولیه توصیه می شود به این نکته ها توجه کنید:
1 .اگر کودک یا نوجوان شما پس از ساعت های طولانی پای رایانه نشستن، رفتارهای مشکوکی پیدا کرده است، استفاده از رایانه را کاملا ممنوع اعلام نکنید. سعی کنید با او صحبت کنید و پای درد دلش بنشینید.
2 .پرخاشگری، استقلال طلبی بیش از اندازه، سکوت های طولانی و از این نوع رفتارهای نامعمول، می تواند نشانه ای ناخوشایند باشد. یکی از راه های نجات این است که رایانه را به اتاق نشیمن منتقل کنید و صفحه آن به گونه ای باشد که بتوانید فعالیت های کودک تان را در اینترنت زیرنظر داشته باشید.
3 .مراقبت از کودک در فضای مجازی، باید شبیه سایر مراقبت های تان نامحسوس باشد اما از روبرو شدن با او نترسید و فکر نکنید با شما وارد بحث می شود و کمبود اطلاعات شما را به رختان می کشد. جلوی ضرر را از هر جا که بگیرید، منفعت است.
4.مایکروسافت در برنامه هایش به شما امکان می دهد تا دسترسی به برخی سایت ها را محدود کنید و فضای مجازی آرام تری برای کودک تان بسازید.
5 .سعی کنید فضای مجازی را بیشتر بشناسید و از خطرهای آن آگاهی پیدا کنید. دانستن خطرهای موجود، به شما کمک می کند تا عکس العمل مناسب تری در مقابل کودک تان داشته باشید.
6 .اگر کودک تان علاقه فراوانی به حضور در دنیای مجازی دارد، به جای آن که او را یکه و تنها رها کنید، آدرس ایمیل خاله و دایی را در اختیارش بگذارید، یا با او همراه شوید و به سایت های معتبری که می شناسید سر بزنید. حتی بد نیست سایت های مرتبط با سن و سالش را شناسایی کنید و خودتان برای معرفی این سایت ها پیشقدم شوید.
7.برخی آموزش ها باید پیش از ورود کودک به دنیای مجازی به او داده شود. برای مثال در توصیه های مایکروسافت می گویند به کودکان آموزش دهید که در فضای مجازی با غریبه ها صحبت نکنند، شماره تلفن و آدرس خانه را به کسی ندهند و درباره زمان خانه نبودن شما حرفی نزنند و به محض آنکه به مشکلی برخوردند، آن را با شما درمیان بگذارند.
8. تا زمانی که دوست واقعی کودک تان نباشید و تا وقتی که نوجوان تان با شما احساس همراهی نکند، به نتیجه خوبی نمی رسید. اگر ترس از حضور او در دنیای مجازی زندگی تان را فلج کرده، بهتر است همین امروز ساختن یک رابطه دوستانه را آغاز کنید.
9. ساخت یک رابطه دوستانه به شما و فرزندتان امکان می دهد تا زمانی که در معرض آزار روحی یا جسمی قرار گرفت، به صورت ناخواسته دستگاه را ویروسی کرد، یا آن که پیشنهاد نامناسبی دریافت کرد، به جای آن که از افراد غریبه کمک بگیرد، سراغ خودتان بیاید.
10. دوستان مجازی کودک تان را بشناسید. بدانید ساعت هایش را چطور در دنیای مجازی و با چه کسانی می گذراند. این مراقبت، دقیقا همان کاری است که درباره دوستان واقعی اش انجام می دهید؛ درست است؟
موضوع های مرتبط با خطرهای اینترنتی را بشناسیم
نوجوان های امروزی، هر چقدر خوش سر و زبان باشند، باز هم نوجوان هستند و دردسرهای این دوران را با خود به این سو و آن سو می برند. گاهی پرخاشگر می شوند و دنبال راهی برای استقلال بیشتر می گردند و گاهی دیگر صدای شان درنمی آید و ساعت های طولانی به یک نقطه خیره می مانند اما در نهایت یکی از مهم ترین دغدغه هایشان، رسیدن به مرحله ای از پذیرش اجتماعی است که هویتی مستقل از خانواده به آن ها می دهد و مسیرشان را برای رسیدن به اجتماع هموار می کند. در زمانه ای که پای اینترنت نیز به میان آمده است، احتمال آن که از چنین مجرایی زخمی شوند، بیشتر هم می شود. جذابیت سرک کشیدن در دنیای غریبه ها و برقراری ارتباط با آدم هایی که نمی شناسند اما زبان چرب و نرمی دارند و می توانند احساس خوشایندی به آن ها بدهند، باعث می شود با خوشحالی از پذیرشی اجتماعی دم به تله بدهند و از آن جایی که اصولا هیچ کس به اندازه یک نوجوان از بازگویی اشتباهش هراسان نمی شود، این اشتباه را هم چون یک راز سر به مهر با خود نگه می دارند و آن را به زبان نمی آورند. از سوی دیگر، کودکان و نوجوانان با ورود به دنیای مجازی، در جریان آزاد اطلاعاتی قرار می گیرند که زودتر از سنشان به آن ها داده می شود و باعث بلوغ زودرسشان می شود.
نویسنده: دکتر حسین ابراهیمی مقدم
منبع: هفته نامه زندگی مثبت
